包蟲病防治知識(shí)系列（一）ཚན་རིག་ཁྱབ་བརྡ། ཐུམ་འབུའི་ནད་འགོག་བཅོས་ཤེས་བྱ།

1.什么是包蟲�。�.ཅི་ཞིག་ལ་ཐུམ་འབུའི་ནད་ཟེར། 

包蟲病是人體感染棘球絳蟲的幼蟲而導(dǎo)致的人畜共患寄生蟲病。ཐུམ་འབུའི་ནད་ནི་མིའི་ལུས་སྟེང་དུ་ཚེར་ཟླུམ་འགོས་པའི་འབུ་ཕྲུག་གིས་བསྐྱེད་པའི་མི་ཕྱུགས་གཉིས་ཀར་གཞན་བརྟེན་སྲིན་འབུའི་ནད་ཅིག་རེད། 

寄生人體的部位以肝臟最多，約占病例的70%，肺臟占20%，其他部位10%。མིའི་ལུས་པོའི་གཞན་བརྟེན་བྱེད་སའི་གནས་ནི་མཆིན་པ་ཆེས་མང་ཞིང་།ཕལ་ཆེར་ནད་པའི་70%དང་།གློ་བའི་ནང་དུ་20%དེ་མིན་གྱི་གནས་10%བཅས་ཟིན་གྱི་ཡོད། 

患病早期可沒有任何感覺和癥狀，如不及時(shí)治療會(huì)錯(cuò)過最佳治療機(jī)會(huì)，最終對(duì)身體造成嚴(yán)重危害，甚至威脅生命。ནད་བྱུང་མ་ཐག་ཏུ་ཚོར་བ་དང་ནད་རྟགས་ཅི་ཡང་མེད།གལ་ཏེ་དུས་ལྟར་གསོ་བཅོས་མ་བྱས་ན་སྨན་བཅོས་ཀྱི་གོ་སྐབས་ཆེས་བཟང་བོ་ཤོར་ཏེ།མཇུག་མཐར་ལུས་ཕུང་ལ་གནོད་འཚེ་ཚབས་ཆེན་བཟོ་བ་མ་ཟད།ཐ་ན་ཚེ་སྲོག་ལའང་ཉེན་ཁ་ཡོད། 

2. 包蟲病是如何傳染的？ཐུམ་འབུའི་ནད་ནི་ཇི་ལྟར་འགོས་སམ། 

狗是包蟲病的主要傳染源，成蟲寄生在狗、狼及狐貍的腸道內(nèi)，蟲卵隨糞便排出，污染土壤、草地、水源。

ཁྱི་ནི་ཐུམ་འབུའི་ནད་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས་གཙོ་བོ་དེ་ཡིན་ཞིང་།ཁྱི་དང་།སྤྱང་ཀི།ཝ་བཅས་ཀྱི་རྒྱུ་མའི་ནང་འཚོ་སྡོད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།འབུ་སྒོང་གཅིན་སྐྱག་དང་མཉམ་དུ་ཕྱིར་འབུད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པས་ས་རྒྱུ་དང་།རྩྭ་ཐང་།ཆུ་འགོ་བཅས་ལ་སྦགས་བཙོག་བཟོ་གི་ཡོད། 

人接觸了被蟲卵污染的土壤、草地及物品，食用污染的食物和水，不注意個(gè)人衛(wèi)生就會(huì)得包蟲病。因此，人感染包蟲病主要與環(huán)境衛(wèi)生及不良飲食習(xí)慣有關(guān)。

མིས་འབུ་སྒོང་གིས་འབག་བཙོག་ཐེབས་པའི་ས་རྒྱུ་དང་རྩྭ་ཐང་།དངོས་ཟོག་བཅས་དང་།འབག་བཙོག་ཐེབས་པའི་ཟས་རིགས་དང་ཆུ་སོགས་ལ་རེག་ཚེ།མི་སྒེར་གྱི་འཕྲོད་བསྟེན་ལ་དོ་སྣང་མ་བྱས་ན་ཐུམ་འབུའི་ནད་ཕོག་སྲིད། དེར་བརྟེན་མི་ལ་ཐུམ་འབུའི་ནད་འགོས་པ་དེ་གཙོ་བོ་ཁོར་ཡུག་འཕྲོད་བསྟེན་དང་བཟའ་འཐུང་མི་ལེགས་པ་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད། 

3. 如何預(yù)防包蟲��？ཐུམ་འབུའི་ནད་ཇི་ལྟར་སྔོན་འགོག་བྱེད་དགོས། 

（1）加強(qiáng)飲食衛(wèi)生和個(gè)人衛(wèi)生：不玩狗、勤洗手、不吃生食和生肉、不喝生水；བཟའ་བཏུང་འཕྲོད་བསྟེན་དང་མི་སྒེར་གྱི་གཙང་སྦྲར་ཤུགས་སྣོན་དགོས།ཁྱི་མི་རྩེད་པ།ལག་པ་མི་འཁྲུད་པ།ཟས་རློན་མི་ཟ་བ།ཤ་རློན་མི་ཟ་བ།ཆུ་མི་འཐུང་བ་བཅས་བྱེད་དགོས།

（2）接觸狗、狼及狐貍后，飯前、便后一定要用肥皂和清潔水洗手；ཁྱི་དང་སྤྱང་ཀི།ཝ་མོ་སོགས་ལ་ཐུག་རྗེས།ཟ་མ་མ་ཟོས་གོང་དང་གཅིན་སྐྱག་བཏང་རྗེས་ངེས་པར་དུ་འདག་ཆལ་དང་ཆུ་ཡིས་ལག་པ་བཀྲུ་དགོས།

（3） 患病牛羊的肝、肺等內(nèi)臟必須采用集中焚燒、挖坑深埋等方法進(jìn)行處理，切忌喂狗；ནད་ཕོག་པའི་ནོར་ལུག་གི་མཆིན་པ་དང་གློ་བ་སོགས་ནང་ཁྲོལ་ངེས་པར་དུ་གཅིག་བསྡུས་ཀྱིས་མེར་སྲེག་དང་ས་དོང་བརྐོས་ནས་ས་འོག་ཏུ་སྦས་པ་སོགས་ཀྱི་བྱེད་ཐབས་སྤྱད་ནས་ཐག་གཅོད་བྱེད་དགོས་པ་ལས།ཁྱི་ལ་གཏན་ནས་གསོ་མི་རུང་།

（4）每月定期給狗驅(qū)蟲, 對(duì)狗驅(qū)蟲后5天內(nèi)的糞便進(jìn)行深埋或焚燒等處理,防止污染環(huán)境；ཟླ་རེར་དུས་བཅད་ལྟར་ཁྱི་ལ་འབུ་འདེད་དགོས་པ་དང་།ཁྱིས་འབུ་འདེད་རྗེས་ཀྱི་ཉིན་ལྔའི་ནང་གི་གཅིན་སྐྱག་ས་འོག་ཏུ་ཟབ་འཇུག་དང་མེར་སྲེག་སོགས་བཏང་ནས་ཁོར་ཡུག་ལ་སྦགས་བཙོག ་མི་བཟོ་བ་བྱེད་དགོས།

4.包蟲病的危害有哪些？ཐུམ་འབུའི་ནད་ཀྱི་གནོད་འཚེ་གང་དག་ཡོད། 

（1）局部壓迫和刺激癥狀：棘球蚴不斷生長，對(duì)寄生的器官及鄰近組織器官產(chǎn)生擠壓，引起組織器官功能受損，局部出現(xiàn)疼痛和脹滿感，如寄生在肝臟可出現(xiàn)肝區(qū)脹痛不適，晚期泡型包蟲病病人可能會(huì)出現(xiàn)黃疸、上腹部疼痛、腹水癥狀；寄生在肺部可有呼吸急促、咳嗽、咳痰、胸痛及咯血等呼吸道癥狀；累及顱腦可引起癲癇及頭痛、嘔吐等顱內(nèi)壓升高癥狀；寄生于骨胳易造成骨折。ལུས་པོའི་ཁག་ལ་བཙན་གནོན་དང་ངར་སྐུལ་གྱི་ནད་རྟགས།ཚེར་ཟླུམ་འབུ་ཕྲུག་མུ་མཐུད་དུ་སྐྱེས་ཤིང་།གཞན་བརྟེན་གྱི་དབང་པོ་དང་ཉེ་འཁོར་གྱི་ཕུང་གྲུབ་དབང་བོར་བཙིར་གནོན་བྱས་ན།ཕུང་གྲུབ་དབང་བོའི་བྱེད་ནུས་ལ་གནོད་སྐྱོན་ཐེབས་པ་དང་།ལུས་པོའི་ཁག་ལ་ན་ཟུག་དང་སྦོས་པའི་ཚོར་བ་འབྱུང་།གལ་ཏེ་མཆིན་པ་ཁུལ་དུ་གཞན་བརྟེན་བྱས་ན་སྦོས་གཟེར་མི་བདེ་བ་དང་།དུས་མཇུག་གི་ལྦུ་བའི་རིགས་ཀྱི་ཐུམ་འབུའི་ནད་པར་མཁྲིས་སེར་དང་གསུས་པའི་སྟེང་ན་བ།གསུས་པའི་ཆུ་བཅས་ཀྱི་ནད་རྟགས་འབྱུང་སྲིད། གློ་བའི་ནང་དུ་གཞན་བརྟེན་བྱས་ན་འབྱིན་རྔུབ་མགྱོགས་པ་དང་།གློ་ལུ་བ།ལུད་པ་ལུ་བ།བྲང་ཁ་ན་བ་དང་ཁྲག་ལུ་བ་སོགས་དབུགས་ལམ་གྱི་ནད་རྟགས་འབྱུང་། ཀླད་ཁྱིམ་དུ་བརྒྱལ་གཟེར་དང་མགོ་ན་བ།སྐྱུག་པ་སོགས་མགོའི་ནང་གནོན་ཤུགས་ཇེ་མཐོར་འགྲོ་བའི་ནད་རྟགས་འབྱུང་། རུས་གདན་ལ་བརྟེན་ནས་རུས་པ་ཆག་སླ།

（2）全身中毒癥狀：包括食欲減退、疲乏無力、貧血、體重減輕、消瘦、發(fā)育障礙等，晚期患者可出現(xiàn)惡病質(zhì)現(xiàn)象。ལུས་ཡོངས་ཀྱི་དུག་ཕོག་པའི་རྟགས་ནི།ཟས་ཀྱི་ཡི་ག་ཉམས་པ་དང་།ལུས་ཤུགས་ཟད་པ།ཟུངས་ཁྲག་ཞན་པ།ལུས་པོའི་ལྗིད་ཚད་ཇེ་ཡང་དུ་འགྲོ་བ།ཤ་སྐམ་པ།འཚར་སྐྱེ་མི་བདེ་བ་སོགས་ཀྱི་ནད་རྟགས་ཡོད།

（3）過敏癥狀：人感染包蟲病后，常因少量抗原的吸收而致敏，常見蕁麻疹、哮喘、嗜酸性粒細(xì)胞增多、血管神經(jīng)性水腫等過敏癥狀，如囊腫穿破或手術(shù)時(shí)囊液溢出可致皮疹、發(fā)熱、氣急、腹痛、腹瀉、昏厥、譫妄、昏迷等過敏反應(yīng)，囊液大量進(jìn)入血循環(huán)�？沙霈F(xiàn)嚴(yán)重的過敏性休克，甚至突然死亡。

ཚོར་ཐལ་ནད་རྟགས། མི་ལ་ཐུམ་འབུའི་ནད་ཕོག་རྗེས། དུས་རྒྱུན་དུ་གདོད་འགོག་ཉུང་ཙམ་བསྡུ་ལེན་བྱས་པར་བརྟེན་ནས་ཚོར་བ་སྐྱེན་པོ་ཡོང་གི་ཡོད། རྒྱུན་མཐོང་གི་ཟྭ་འབྲུམ།ཧར་འཚང་།སྐྱུར་ཞེན་རྡོག་ཕྲ་ཕུང་མང་དུ་འགྲོ་བ།ཁྲག་རྩའི་དབང་རྩ་རང་བཞིན་གྱི་ཆུ་སྐྲངས་སོགས་ཚོར་ཐལ་ནད་རྟགས་འབྱུང་།དཔེར་ན།ཐུམ་ཐོར་རྟོལ་བའམ་གཤགས་བཅོས་བྱེད་སྐབས་སྣོད་ཁུ་ཕྱིར་བུད་ན་པགས་འབྲུམ་དང་།ཚ་རྒྱས་པ།རླུང་འཚབ་པ།ཕོ་བ་ན་བ།ཁོག་པ་བཤལ་བ།དྲན་པ་འཐོར་བ་སོགས་ཚོར་ཐལ་འགྱུར་འབྱུང་འབྱུང་།སྣོད་གཤེར་མང་པོ་ཁྲག་གི་འཁོར་སྐྱོད་ཁྲོད་དུ་སོང་ན་ཚོར་ཐལ་རང་བཞིན་གྱི་དྲན་པ་ཐོར་བའམ་ཐ་ན་གློ་བུར་དུ་ཤི་འགྲོ།

（4）局部包塊：肝和腹腔包蟲病常可觸及大小不等的包塊，表面光滑，境界清楚。寄生于肺部、腦及其他部位均有局部占位性病變。ཆ་ཤས་ཤིག་གི་ཐུམ།མཆིན་པ་དང་གསུས་ཁོག་གི་ཐུམ་འབུའི་ནད་རྒྱུན་པར་ཆེ་ཆུང་མི་འདྲ་བའི་ཐུམ་བུར་རེག་ནས་ཕྱི་ངོས་འཇམ་པོ་དང་ཁྱབ་ཁོངས་གསལ་པོ་ཡིན། གློ་བ་དང་ཀླད་པ།གཞན་པའི་ལུས་པོའི་ཁག་ཚང་མར་གནས་བཟུང་རང་བཞིན་གྱི་ནད་འགྱུར་ཡོད།

供稿：心胸血管外科    馬彥華

注：文中圖片來源于網(wǎng)絡(luò),如有侵權(quán)請聯(lián)系刪除